Futbolcuların Vergileri

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek öndeliğinde hazırlanan yeni yasa tasarısı ile ülke futbolu bir nev-i vergi cenneti olmaktan çıkıyor. Futbolun herhangi bir unsurunun ülkemizde cennet olması bile başlı başına bir başarı iken yeni gelecek gelir vergisi tarifesi ile oyunda pek çok denge değişecek gibi duruyor.

Futbolun saha içi unsurlarından teknik adamlar hali hazırda futbolcular için getirilmesi planlanan vergi tarifesine tabi. Daha önce defaatle teknik adamlar da vergilendirmelerinin futbolcular gibi sadece ve sadece %15 oranında olmasını iştemişti ancak şimdi futbolcuların teknik adamlar ile aynı şekilde vergilendirilmesi söz konusu.

Temel olarak vergilendirme, tek bir işverenden yıllık 80 bin TL gelir elde eden bir ücretli, yüzde 15 ile 35 oranında gelir vergisine tabi iken; kira, hisse senedi satışı, danışmanlık, telif gibi kazançlar elde ettiğinde her biri ayrı vergilendiriliyor ve birçok istisnadan yararlanıyordu. Şimdi ise tüm kazançlar birleştirilerek, bunların yıllık tutarı 160 bini geçerse beyanname vererek; gelir ve gider bildiriminde bulunacak.

Yani futbolcuların kulüplerden aldıkları tutarlar yanında, sponsorluk, imaj hakkı ve reklam gibi kazançları için de yüksek oranda vergi verecek.

Ülke için geç kalınmış bu karar kulüplere mali ciddi anlamda bir mali yük getiriyor. Çünkü kulüpler futbolcular ile “garanti para” üzerinden anlaşıyor.

Peki yurtdışında durum nasıl?

Almanya : Yıllık 250.000€’nun üstü gelir vergisi %45. Sosyal Güvenlik ile birlikte toplam yük % 59,3’e çıkıyor.

Hollanda : Bu ülkeden yabancılara pozitif ayrımcılık yapılıyor. Yerlilerin toplam vergi oranı %60 iken yabancılar %46,6 vergi ödüyor.

Fransa : Tüm muafiyetler kaldırıldı, toplamda vergi %65.

İngiltere : Yıllık 150.000£’nin üstü için gelir vergisi 3 yıldır %50. Toplam oran %58.

İspanya : Gelir Vergisi oranları %. Toplam vergi oranı %61’i bulmakta.

İtalya : Toplam vergi %54.

Rusya: Toplam Vergi %13.

Bizde ise vergi oranı bilindiği üzere %15 ancak %50 dahi olsa bugüne kadar yapılan anlaşmalar “Garanti Para” üzerinden olduğu için herhangi bir muafiyet söz konusu olmadan yasa yürülüğe girerise futbolcuların gelirleri değişmeyecek ancak kulüplerin devlete olan vergi borcu artmış olacak.

Peki borsaya açık üç İstanbul kulübüne bu vergi artışının yasıması ne şekilde olacak.

Öncelikle hesaplama yönteminden bahsetmek gerekli.

·         Kap’a yapılan bildirimler üzerinden sadece garanti ücret baz alınmıştır. Maç başa ücretler hesaplamaya dahil edilmemiştir.

·         Vergi yükü hesaplanırken %15 için Garanti ücret (0,85)’e bölünmüştür. Aynı yöntem %35 geri gelirini hesaplarken de kullanılmıştır. Yapılan en büyük hesaplama yanışlarından biri budur, 100 TL net kazancın brüt tutarı 117,64 TL dir. %15 bunu üzerinden hesaplanır. 117,64 TL’nin %15’i yani 17,64TL si vergi ödenir ve net 100 TL kalır. Yaygın ve yanlış olan hesaplama yöntemi 100TL’nin %15’ini 15 TL olarak hesaplar ve bu her 100 TL’de 2,64 TL sapma yapmaktadır.

Vergi yükünün en çok vuracağı iki kulüp Fenerbahçe ve Galatasaray olacak gibi görünüyor. Mevcut sözleşmelerle ve %15 vergi oranı ile Fenerbahçe’nin 16,1 Milyon TL olan vergi yükü oranın %35’e çıkması durumunda 49,2 Mio TL’ye yükselecek ki bu da 33,1 mio TL vergi yükü demek. Galatasaray’da da durum küsüratlar dışında aynı. Vergi yükü sarı kırmızılılar içinde 16,1 Mio TL’den 49,2 Mio TL’ye çıkacak. Siyah Beyazlı takımda ise %20’lik vergi artışının maliyeti 13,7 Mio TL olacak.

İşte Galatasaray’ın detayları.Transfer sezonunun henüz yeni başladığını varsayarsak bu tablonun yukarı yönlü revize edileceği muhakkak.

Galatasaray
	Ücret	Mevcut %15	35%	Vergi Yükü
FERNANDO MUSLERA	4.900.000	864.706	2.638.462	1.773.756
HAKAN BALTA	3.062.500	540.441	1.649.038	1.108.597
EMMANUEL EBOUE	5.390.000	951.176	2.902.308	1.951.131
SABRİ SARIOĞLU	2.276.026	401.652	1.225.553	823.901
GÖKHAN ZAN	1.715.000	302.647	923.462	620.814
SEMİH KAYA	543.988	95.998	292.917	196.919
DANY NONKEU	2.450.000	432.353	1.319.231	886.878
SELÇUK İNAN	4.900.000	864.706	2.638.462	1.773.756
CEYHUN GÜLSELAM	2.450.000	432.353	1.319.231	886.878
OKAN DERİCİ	352.800	62.259	189.969	127.710
EMRE ÇOLAK	661.500	116.735	356.192	239.457
ALBERT RİERA	7.350.000	1.297.059	3.957.692	2.660.633
ERMAN KILIÇ	950.000	167.647	511.538	343.891
YİĞİT GÖKOĞLAN	923.754	163.015	497.406	334.390
HAMİT ALTINTOP	7.105.000	1.253.824	3.825.769	2.571.946
NORDİN AMRABAT	2.695.000	475.588	1.451.154	975.566
WESLEY SNEİJDER	11.025.000	1.945.588	5.936.538	3.990.950
SERCAN YILDIRIM	1.715.000	302.647	923.462	620.814
JOHAN ELMANDER	4.410.000	778.235	2.374.615	1.596.380
BURAK YILMAZ	5.635.000	994.412	3.034.231	2.039.819
FURKAN ÖZÇAL	1.347.500	237.794	725.577	487.783
DİDİER DROGBA	14.700.000	2.594.118	7.915.385	5.321.267
CHEDJOU	4.900.000	864.706	2.638.462	1.773.756
Toplam	91.458.068	16.139.659	49.246.652	33.106.993

Fenerbahçe’de de durum pek farklı değil. Transfer sezonun hareketlenecek olması ile birlikte ortaya çıkacak rakamların aşağıdaki tabloyu ne şekilde etkileyeceğini bekleyip göreceğiz.

Fenerbahçe
	2013-14	Mevcut %15	35%	Vergi Yükü
MERT GÜNOK	1.385.630	244.523	746.109	501.586
VOLKAN DEMİREL	6.125.000	1.080.882	3.298.077	2.217.195
GÖKHAN GÖNÜL	4.189.500	739.324	2.255.885	1.516.561
JOSEPH YOBO	4.900.000	864.706	2.638.462	1.773.756
BEKİR İRTEGÜN	3.307.500	583.676	1.780.962	1.197.285
SERDAR KESİMAL	2.940.000	518.824	1.583.077	1.064.253
ORHAN ŞAM	2.205.000	389.118	1.187.308	798.190
HASAN ALİ KALDIRIM	2.695.000	475.588	1.451.154	975.566
EGEMEN KORKMAZ	4.287.500	756.618	2.308.654	1.552.036
CRİSTİAN BARONİ	4.410.000	778.235	2.374.615	1.596.380
SEZER ÖZTÜRK	2.940.000	518.824	1.583.077	1.064.253
MİROSLAV STOCH	4.287.500	756.618	2.308.654	1.552.036
MEHMET TOPAL	5.022.500	886.324	2.704.423	1.818.100
SALİH UÇAN	910.411	160.661	490.221	329.560
MİLOS KRASİC	5.635.000	994.412	3.034.231	2.039.819
RAUL MEİRELES	6.125.000	1.080.882	3.298.077	2.217.195
HENRİ BİENVENU	2.450.000	432.353	1.319.231	886.878
SEMİH ŞENTÜRK	4.777.500	843.088	2.572.500	1.729.412
MOUSSA SOW	6.370.000	1.124.118	3.430.000	2.305.882
DİRK KUYT	6.982.500	1.232.206	3.759.808	2.527.602
BRUNO ALVES	6.125.000	1.080.882	3.298.077	2.217.195
ALPER POTUK	3.430.000	605.294	1.846.923	1.241.629
Toplam	91.500.541	16.147.154	49.269.522	33.122.368

Başkanını ve aynı zamanda teknik direktörünü arayan Beşiktaş’ta bu iki seçim vergi yükünün ne denli değişeceğini ortaya koyacak. Serdal Adalı “elini korkak alıştırma” ekolünden bir yöneticilik sergileyeceğinin sinyallerini veriyor. Böylesi bir durumda gelecek oyuncuların vergi yüküne katkısı ağır olabilir, öte yandan geçen sezon Samet Aybaba’ya “Feda” tshirtü ile imza attırıp “Ne Fedası?” diyen Fikret Orman’nın bu sezon kesenin ağızını biraz açacağı idda ediliyor. Beşiktaş’ın vergi durumu da aşağıdaki gibi.

Beşiktaş
	Ücret	Mevcut %15	35%	Vergi Yükü
CENK GÖNEN	1.500.000	264.706	807.692	542.986
MEHMET AKYÜZ	700.000	123.529	376.923	253.394
JULİEN ESCUDE	2.205.000	389.118	1.187.308	798.190
TOMAS SİVOK	3.185.000	562.059	1.715.000	1.152.941
GÖKHAN SÜZEN	1.347.500	237.794	725.577	487.783
NECİP UYSAL	850.000	150.000	457.692	307.692
MANUEL FERNANDES	5.390.000	951.176	2.902.308	1.951.131
VELİ KAVLAK	1.470.000	259.412	791.538	532.127
TANJU KAYHAN	857.500	151.324	461.731	310.407
BURAK KAPLAN	857.500	151.324	461.731	310.407
OĞUZHAN ÖZYAKUP	1.041.250	183.750	560.673	376.923
OLCAY ŞAHAN	2.450.000	432.353	1.319.231	886.878
UĞUR BORAL	1.715.000	302.647	923.462	620.814
HUGO ALMEİDA	6.125.000	1.080.882	3.298.077	2.217.195
MUSTAFA PEKTEMEK	2.500.000	441.176	1.346.154	904.977
FİLİP HOLOSKO	2.695.000	475.588	1.451.154	975.566
SİNAN KURUMUŞ	350.000	61.765	188.462	126.697
DENTİNHO	1.470.000	259.412	791.538	532.127
Toplam	37.884.750	6.685.544	20.399.481	13.713.937

Vergi sosyal devlet olmanın temel taşlarından biri. İster ajitasyon kabul edin ister etmeyin ancak asgari ücretli bir çalışan ile bir futbolcunun aynı oranda vergi ödemesi ne kadar adil?

Ama sonuçta yükün bineceğin yerin kulüler olduğunu ortaya koymak gerekli. Bu vergi düzenlemesi ile kulüpler futbolculara verdikleri ücretleri biraz daha aşağı çekmeye çalışabilirler, bir de bunun üstüne gelecek sezon yabancı futbolcu kısıtlaması kalkar ise kulüpler rahat bir nefes alabilir.